domingo, 18 de diciembre de 2011

A ESCOLIÑA

Levamos moitos anos aquí. Eu moitos máis que ela. Un a beira doutro. Cando estaba so, o tempo pasaba despacio, un verano, un outono, un inverno...e volta a primavera. Un día chegaron uns homes, diron voltas ao meu redor, Mamasiña, qué medo, pensei que a miña vida remataba, que ian facer de min unhas boas hachas para a lareira ou un bon chinero para a cociña. Pero non. Ao día seguinte chegaron moitos homes e puxeronse a traballar, pouco a pouco fixeron as cimentes, despois as paredes, o tellado, as ventas, a porta de medio arco. Despois calearon, e por fin a escoliña estivo rematada. Cos primeiros días frescos do outono, chegaron os nenos. Os nenos e a mestra. Era morena, alta e guapa. Era boa cos nenos e viase que a querían, Os veciños tamen lle tomaron cariño e caseque todos os días cando saía levaba unha cestiña con algun cariño que lle traían os nenos de parte dos pais. Pero nunca quixo quedar a vivir alí. Fixeranlle unha casa a carón da aula, pero decía que tiña medo de vivir alí sola. ¿medo alí? ¿comigo? Eu cuidaría dela. As veciñas da aldea tampouco entendían porque non vivía alí a mestra. Con aquela casa tan boa, con cuarto de baño e todo! E catro habitacións. Pero ela iba e viña todolos días. Tiña coche.Moi moderna. Eu sempre pensei que o que tiña non era medo, se non un mozo na cidade.
Nunca fun tan féliz. Ao pouco do mencer, xa escoitaba a bocina do coche, que saudaba aos veciños que ia atopando. Saía do coche, tan guapa e tan alta. Metíase na escola. Ao pouco ian chegando os cativos. Sempre eran os mesmos os primeiros, e sempre eran os mesmos os últimos, os que viñan arrastrando as zocas, e recelando por entrar.
Escoitabaos cantar as táboas de multiplicar, os ríos de España, “España limita al norte con el mar cantábrico,al oeste con el océano atlántico.....”. O mellor era cando saían ao recreo, xogaban, rian, cantaban, rifaban, sentabanse a miña sombra, intentaban trepar por min. Qué felices eramos todos! Ao chegar o verán, deixaba de ver a mestra, pero os rapaces seguían vindo a xogar no camposa diante da escola. Vin crecer e escoitei como aprendían a ler todos os nenos da aldea. No inverno, cando nevaba, a mestra non viña, o seu auto non podía chegar, pero os cativos seguían vindo a enredar ca neve, aos meus pes.
Pero un ano, cando xa as miñas follas empezaban a caer, e os días eran máis curtos o que me indicaba que faltaba xa faltaba pouco para volver a ver a mestra abrindo a porta da escoliña, non daba chegado o día, os días foron maís cortos e máis fríos e os rapaces nunca voltaron. Dende a miña altura divisiba toda a aldea e pronto vin como todos subían a un coche de línea, que os levaba pola mañá cedo e os traía a tardiña. A escoliña quedóu vacía. Os nenos seguián vindo polas tardes ao chegaren do colexio grande do pobo. Non fixo falla que pasase moito tempo para que os rapazotes da aldea, rompesen os cristais da escola e entrasen na aula. Viñan a fumar os seus pitillos as escondidas dos maiores e a falar das suas cousas. Tamén facían compaña. Pola tarde os nenos xogando na camposa e a noitiña eran os mozos da aldea os que me acompañaban cos seus contos e risas. Tamen viñan as parelliñas a achcucharse ao caron das paredes da escola ou deitarse a sombra das miñas polas. ¡¡Se eu falara!!
Así pasaron uns anos. A escola, sin mantemento de ninguen ia pouco a pouco perdendo o cor branco das paredes, dende a miña altura vía cómo xa lle faltaban tellas, xa non lle quedaba ningún cristal enteiro, as hedras subían polas paredes arriba, Os mozos deixaron de vir, porque xa non era un lugar tranquilo e seguro, o tellado estaba perigoso, pero unha tarde chegaron outros rapaces, nenos da cidade que viñan de vacacions e que non tiñan respeto por nada, e empezaron a golpes con todo. As pobres paredes da escoliña, gastadas pola moita auga que caera por elas dende que o inverno pasado caera a metade do tellado, non aguantaron os embistes das patadas e dos mazazos dos rapaces, e caeron moitos cacchos. Pobre escola, qué falla de respeto, pero comigo non se atrevían, ou quizais, nin se decatasen de que eu estaba alí vendoo todo. Levaba tantísimos anos alí que xa nin reparaban en min. O tempo fixoo o resto e a escoliña terminou caendo. E volvín a estar só. Xa non viña ninguen por alí. Non sei canto tempo pasou pero pareceume moitísimo ata que un bo día chegaron por alí outros homes. Falaron e falaron mentras daban voltas as ruinas da escoliña. Pasados uns días chegaron uns homes e traballaron, levantaron de novo as paredes, pintaron, tellado novo, ventanas de aluminio e porta tamén ainda que conservando a forma da porta antiga de medio arco. Aceras ao redor con cemento. Non tardaron moito en rematar. Ata fixeron unha festa con todos os veciños cando inaurguraron. Pero os nenos non voltaron. Agora veñen os maiores da aldea e fan manudalidades, ximnasia, e de vez en cando unha festiña con grupo musical. Xa non estou solo, pero non é o mesmo. Seguenlle a chamar a Escola. De vez en cando veñen por aquí algún dos meus nenos que xa son adultos e sentanse aos meus pes. Ahí estan un rato, a cavilar, ca mirada perdida na camposa da escola e no paisaxe da aldea que tan ben se ve dende aquí. Eu sei que están escoitando o mesmo ca min: as voces dos nenos cantando: “España limita al norte con el mar cantábrico....”

 

3 comentarios:

  1. Xa que non tiña datos da "nosa" escola, permitinme colgar neste blog, este contiño que xa hai un par de anos que escribín. A ispiración do relato veume unha tardiña de verán, xa anoitecendo, vendo a aldea dende alí, e lembrando tempos idos, mentras o meu neno e a miña cadeliña xogaban ao redor da escola. Espero que vos goste.

    ResponderEliminar
  2. Creo que esos "nenos da cidade" éramos meus primos, meus irmáns e mais eu, os nenos dos "chalés" do Casal. Eu era dos primos máis novos e pouco podía facer contra o poder dos mais grandes pero nuca e tarde para pedir disculpas polos erros de mozidade.

    Nunca pensei que fóramos os invasores bárbaros da aldea, pero agora que o leo o recoñezo.

    Eu recordo a escola xa en ruinas, cun piñeiro ou dous no tellado, o patio de xogos coas porterías pintadas e a cociña de leña onde recollía as "egagrópilas" que deixaba a curuxa.

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. Pois non pensaba dos nenos dos "chales" cando escribín ésto, porque eu sei con nome e apelidos de algúns que fixeron as desfeitas máis grandes tirando as paredes, e un deles, non era "neno de cidade". Pero coma ti ben dis, o que de neno pareceche algo divertido, pasados os anos cando os anos xa trouxeron un pouco de "sentidiño" vense as cousas de outra maneira e decatámonos das "burradas" que fixemos. Pero eu penso que o deterioro da escola de Santiago de Ois non foi culpa dos nenos, se non dos maiores e do goberno municipal que non mirou de conservar un "pequeno tesouro" da nosa aldea, xa que tal coma eu a lembro, houbese sido se fora conservada, un pequeno museo. As autoridades de aquel tempo, o ministerio de educación, abandonouna con todo o material dentro: pupitres de madeira (os típicos das películas, de dous asientos con unha mesa corrida), os encerados, os mapas, a bandeira española, os libros, cadernos, ata estaba a listaxe dos alumnos para apuntar as faltas de asistencia. Nunca entendín como se puido abandonar de tal maneira. Recordo que o único que intentou mirar un pouco porque non se desmantelara todo foi Paco de Ferreiro, que naquel momento era concellal de Coirós. Tiñaa pechada e botaba unhas broncas tremendas aos rapaces que pillaba dentro cando rompías as ventanas para entrar. Pero ao final non puido evitar o destrozo.

      Eliminar